Wat is Infocities - Het Vervolg

* Overzicht * Doelstellingen * Lessen * Het Vervolg *

rv 143
Bestuursdienst
nr. PI 9900269

Den Haag, 8 juni 1999
Aan de gemeenteraad

"Den Haag Informatiseert";
"Iedere Hagenaar aangesloten!";
de Haagse I-visie.

0. Een speculatieve vooruitblik: situatie in Den Haag 10  jaar na nu.
Een mix van autonome ontwikkelingen, marktmechanismen, gericht overheidsbeleid en toeval zullen de Haagse stedelijke samenleving geleidelijk verder beïnvloeden en vormen. Hieronder wordt gespeculeerd hoe de stad op onderdelen zal functioneren.

Doordat Den Haag in een vroeg stadium internetvoorzieningen gratis toegankelijk gemaakt heeft voor de minder bevoordeelde bevolkingsgroepen en daaraan diverse helpdesk-functies en cursussen heeft gekoppeld, is gewerkt aan een rechtvaardig ingerichte informatiesamenleving. Den Haag is inmiddels een echte multiculturele stad geworden: een stad met vele culturen die ruimte hebben hun eigen identiteit te beleven. Alle soorten netwerken hebben het contact binnen de stad met gelijke gezindte en met families uit het land van herkomst versterkt. Tegelijkertijd is de kennis over andere culturele groepen toegenomen door culturele informatie over activiteiten in de stad, die virtueel, maar ook fysiek veel aandacht trekken. Een nieuwe dimensie wordt gevormd door de intensivering van de ver-bindingen tussen de economie van het 'moederland' en de bedrijvigheid in de stad. Bewoners van en werkenden in de stad staan met elkaar in contact via netwerken. Het Residentie.net, het internet en het mobiele netwerk hebben met vergrote snelheden en verhoogde breedbandigheid een enorme in-vloed gehad op het dagelijkse leven. Een net van informatiemakelaars zorgt voor een breed aanbod van diensten. Den Haag heeft zijn van oudsher sterke naam op het gebied van groene en schone stad aan zee meer dan waar gemaakt. Wijken zijn schoon en heel, mede doordat er via netwerken directe signalering is van schade of vervuiling en er automatisch een werkorder aan verbonden wordt. Het wonen in de stad is de laatste jaren stukken aangenamer geworden. Niet alleen vanwege de leefbaarheid in de straten. Met name ouderen kunnen hun 'oude dag' in eigen huis doorbrengen vanwege de zorg-op-maat-service en alarmeringsmogelijkheden.

Mobiliteitspatronen zijn drastisch veranderd. Het telewerken is zo ver doorgevoerd, dat kantoren meerdere functies hebben (op het gebied van sport en cultuur) en meer ingericht zijn voor ontmoetingen. Ook vergaderen vindt veel meer plaats via netwerkverbindingen. Netmeeting van vlak voor 2000 was slechts het begin. Bezoekers van de stad geven ver voor de plaats van bestemming hun einddoel op en worden door intelligente applicaties (met continue monitoring van de doorstroming) efficiënt door de stad geleid. Op elektronische knooppunten -overal te bereiken in een straal van 500 meter- in de stad is het mogelijk te werken, te ontspannen en te communiceren. Deze knooppunten zijn tevens ontmoetingsplaatsen van mensen die in dezelfde buurt wonen. Alle leerlingen in Nederland zijn op elkaar aangesloten. De school is onderdeel geworden van een brede leergemeenschap waar ook ouders en deskundigen vanuit de gehele wereld deel van uitmaken. Er is virtuele samenwerking met Massachusetts. De afstand van school naar thuis gaat via het netwerksysteem. Individueel leren en zelfstandig generen van informatie staan voorop. Scholing en spel liggen veel meer dan voorheen in elkaars verlengde. Het gevolg daarvan is dat leren vele malen aantrekkelijker is geworden. Ook kinderen met leerproblemen hebben er baat bij. Door deze nieuwe ontwikkelingen verkleint structureel de tweedeling in de stad.

Via breedbandige netwerken hebben alle burgers toegang tot bijvoorbeeld culturele instellingen, arbeidsbemiddeling en telewinkelen. Telewinkelen heeft de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen, inclusief de elektronische betalingen. Op strategische plaatsen in de stad rijzen distributiecentra op, nieuwe netwerken van distributie zijn ontstaan. Veel jongeren en lagergeschoolden werken in deze sector, van 4 tot 40 uur per week. Kunstenaars hebben winkelstraten met behulp van vormgeving en sfeercreatie een ander aanzien gegeven. In het verlengde van het grotere belang van kunst en cultuur in het dagelijkse leven hebben de vele Haagse cultuurinstellingen (musea, theaters, dans, beeldende kunst en vormgeving) een enorme groei doorgemaakt. De snelheid en kwaliteit van arbeidsbemiddeling zijn verbeterd. Het elektronische vraag en aanbodsysteem maken het de vele intermediaire organisaties mogelijk de feitelijke koppeling tussen vragers en aanbieders op de markt te realiseren. Trainings- en scholingsmethoden zijn op het individu toegesneden.

De kwaliteit en service-niveau van de dienstverlening van de gemeente is enorm verbeterd ten opzichte van tien jaren geleden. Een centrale plaats daarbij neemt het Residentie.net in, gezamenlijk opgezet door de gemeente en belanghebbende organisaties en bedrijven in de stad. Bewoners van de stad worden via het net geïnformeerd als hun paspoort of rijbewijs verlopen is, aanvragen voor verlenging gebeurt via het zenden van een e-mail. Aangifte van strafbare feiten, aanvragen van vergunningen en het volgen van het proces: alles gaat via het Residentie.net. Ook kwijtschelding van gemeentelijke heffingen en belastingen voor degene die daar voor in aanmerking komen. Rechthebbenden op huursubsidie worden geïdentificeerd door het koppelen van bestanden. Raadsstukken en gemeentelijke verordeningen zijn op het Residentie.net en dus ook op het internet beschikbaar. Den Haag maakt bovendien zijn status van internationale stad waar door de informatie in diverse talen aan te bieden. Vertaalprogramma's maken die voorziening relatief eenvoudig.

Nieuwe vormen van democratie zijn uit de experimenteerfase geraakt. Discussiegroepen, mailinglisten en chatgroups zijn uitgebouwd tot grootstedelijke platforms over toekomstplannen en probleemoplossingen. Veel initiatieven in de stad, waaronder ook kleinere infrastructurele projecten, komen tot stand door de bewoners, al of niet georganiseerd, woningbouwcoöperaties, buurtbeheerbedrijven, detailhandel en andere lokaal gevestigde bedrijven. Met elkaar zoeken ze naar het optimale beleid en beheer voor de directe woonomgeving. De gemeente komt in beeld als buiten voorafgestelde (brede) kaders getreden dreigt te worden. Verkiezingen voor de gemeenteraad vinden elektronisch plaats.
Op die manier heeft Den Haag de status van bestuursstad verbonden met de status van stad van democratie. Dat is een van de manieren waarop Den Haag een optimale mix heeft gerealiseerd tus-sen 'de natuurlijke hulpbronnen' van de stad en nieuwe elementen die zo kenmerkend zijn voor de informatiesamenleving. De natuurlijke hulpbronnen van deze stad liggen op het terrein van:

  • het aantrekkelijk woonmilieu in een groene en schone stad aan zee
  • de bestuursstatus van deze regeringsstad,
  • de internationale status op het gebied van rechtspreken.

Een relatief nieuwe 'natuurlijke hulpbron' is daar de afgelopen 15 jaar aan toegevoegd:

  • telecom-stad

De kansen die geboden worden door de informatie en communicatietechnologie zijn in de afgelopen tien jaar op een slimme manier gebruikt om dit profiel van de stad te versterken. Dat uit zich onder meer in het feit dat Den Haag het wereldcentrum is van een virtuele gemeenschap rondom interna-tionaal recht. De grote stromen aan informatie die te maken hebben met de beleidsontwikkeling van ministeries en de tweede kamer zijn door de mogelijkheden van ICT 'opgetild' tot een ware kennis-genererende 'industrie', waar niet alleen de universiteit van Leiden zich aan heeft verbonden, maar ook universiteiten uit het buitenland. De stad (en de regio) heeft niet alleen zo'n optimale mix gerealiseerd, maar kan zich ook meten met andere steden op internationale schaal. De Europese samenwerking die in de jaren negentig van de vorige eeuw een grote impuls heeft gekregen door toedoen van Den Haag, is uitgegroeid tot een sterk consortium van 15 'voorbeeldsteden', verspreid over de wereld. De stad trekt allerlei typen activiteiten aan die bijdragen aan het economisch profiel van de stad. De ambiance van de regio Den Haag is aantrekkelijk voor:

  • onderwijs- en onderzoekinstellingen die zich richten op nieuwe leermethoden, nieuwe vormen van werken, nieuwe manieren van besturen
  • overheidsinstellingen die informatie produceren, zoals ministeries en daaraan gerelateerde bedrijvigheid
  • bedrijven die informatie ontsluiten zoals uitgeverijen en bedrijven op het gebied van telecommunicatie
  • internationale diplomatie en bedrijvigheid op het gebied van lobbyorganisaties en
  • instanties die gerelateerd zijn aan internationaal rechtspersonen, die werkzaam zijn bij deze instellingen en die zich in de regio huisvesten.

Er doet zich nu een zelfversterkend effect voor: het groeiend profiel trekt nieuwe bedrijvigheid aan, waardoor het profiel alleen maar sterker wordt. Uiteraard stimuleert dit bedrijvigheid met name in de dienstverlenende sector. Er zijn enkele beslissende strategische ontwikkelingen in gang gezet eind jaren negentig en begin deze eeuw, die tot dit vliegwieleffect geleid hebben.

Het volledige voorstel kunt u hieronder downloaden

Acrobat Reader versie Volledig raadsvoorstel, vergaderstuk rv 143 (1999) (30 kb)

Om deze tekst te lezen heeft u de (gratis) Adobe Acrobat Reader nodig. Acrobat PDF is een wereldstandaard om documenten uit te kunnen wisselen, en de bijbehorende software staat waarschijnlijk al op uw computer. Zo niet, dan kunt u het programma hier downloaden:

Get Acrobat Reader

(top)

klik hier om terug te gaan naar de pagina "Infocities: Het Vervolg"